Türkiye Libya’ya giden gemide Alman askerlerine arama izni vermedi

AB misyonu kapsamında BM’nin silah ambargosunu denetlemek için Libya açıklarında görev yapan Alman askerleri, bir Türk yük gemisinde arama yapmak istedi. Alman basını geminin silah taşıdığından şüphelenildiğini yazdı. Ankara bu girişimi protesto ederek gemide kontrole izin vermedi. Alman askerleri Türk gemisinden indirildi. Almanya ise “Standart prosedür uygulandı” açıklaması yaptı.

Libya açıklarında Almanya ile Türkiye arasında bir gerilim patlak verdi. İlk olarak Almanya’nın önde gelen yayın kuruluşlarından Der Spiegel’in duyurduğu habere göre, Avrupa Birliği’nin Libya’ya yönelik BM silah ambargosunu denetleme misyonu kapsamında görevli olan Alman askerleri, Türkiye’ye ait bir yük gemisini ‘yasa dışı silah taşıma şüphesiyle’ aramak istedi.

Helikopterle gemiye çıkan Alman askerleri Ankara’nın itirazı üzerine indirildi. Ankara’daki kaynaklar, geminin gıda ve boya gibi malzemelerin taşıdığını belirtti; arama ‘hukuk dışı’ olarak nitelendi. Almanya’dan yapılan açıklamada ise gemiye çıkma izni almak için standart prosedürün izlendiği, bu çerçevede onay için dört saat beklendiği belirtildi.

DER SPIEGEL: BİNGAZİ’NİN KUZEYİNDE DURDURULDU

Der Spiegel’deki habere göre, Avrupa Birliği’nin BM Güvenlik Konseyi’nin silah ambargosunun denetlenmesi için başlattığı İrini operasyonunda görevli olan Hamburg isimli Alman fırkateynindeki askerler, Rosaline A isimli Türk yük gemisini dün gece Bingazi’nin 200 kilometre kuzeyinde durdurdu. Der Spiegel, AB’nin İrini misyonunun elinde ‘gemide yasadışı silah olduğuna dair göstergeler bulunduğunu’ öne sürdü.

ANKARA DEVREYE GİRDİ

Habere göre Alman askerleri arama yapmak üzere gemiye çıktı. Ancak Türkiye bu durumu protesto etti, kontrole izin verilmeyeceğini belirterek AB misyonunu da bilgilendirdi. Alman askerlerinin bu gelişme üzerine aramaya son verdiği, sabaha karşı gemiden indiği belirtildi.

GÜVENLİK KAYNAKLARI: HUKUK DIŞI

Ankara’daki güvenlik kaynakları, askerlerin Türkiye’den izin almadan gemiye çıktığını, aramanın ‘hukuki olmadığı’ yönündeki ikazlara uymayarak tüm konteynerleri açarak aradığı bilgisini verdi. Gemideki aramanın sabaha dek sürdüğü, ‘insani yardım malzemesi, bisküvi gibi gıda maddeleri, boya gibi maddeler dışında bir şey bulunmadığı’ belirtildi.

Türkiye’nin konuyla ilgili uluslararası kuruluşlar nezdinde girişimlerde bulunacağı aktarılırken, İrini misyonunun bayrak devletinin rızası olmadan gemiye çıkması ‘hukuka aykırı’ bir davranış olarak nitelendirdi.

ALMANYA: STANDART PROSEDÜR UYGULANDI, DÖRT SAAT BEKLENDİ

Krizle ilgili Almanya’dan yapılan açıklamada ise ‘Türkiye’nin geminin tamamının aranmasını engellediği’ belirtildi. Almanya Savunma Bakanlığı Sözcüsü Christian Thiels, geminin Libya’ya uygulanan silah ambargosunu delme şüphesiyle durdurulduğunu belirtti. Sözcü, aramanın yapılabilmesi için geminin bandırasını taşıdığı ülkenin onayının gerektiği ancak dört saat boyunca ülkeden itiraz gelmemesi durumunda bunun onay olarak kabul edildiğini ifade etti.

Roseline-A gemisinde arama yapılmasına Türkiye’nin bu süre içerisinde itiraz etmediğini ifade eden Thiels, bu nedenle aramanın başlatıldığını söyledi. Türkiye’nin aramanın başlamasından sonra itiraz etmesi üzerine aramanın durdurulduğunu ifade eden Savunma Bakanlığı Sözcüsü, yapılan aramada ise gemide yasak malzeme tespit edilmediğini belirtti.

MİSRATA’YA DEMİRLEYECEK

Yük gemisi Rosaline A’nın daha sonra yolculuğuna devam ettiği bilgisi verildi. Habere göre, yük gemisinin Misrata Limanı’na yanaşması planlanıyor.

SİLAH AMBARGOSUNU DENETLEYEN MİSYON

Avrupa Birliği’nin İrini isimli askeri misyonu, BM’nin iç savaşa son vermek için Libya’ya 2016’dan beri uyguladığı silah ambargosunu denetlemeyi amaçlıyor. Mart 2020’de başlatılan misyon kapsamında, Alman ordusuna ait Hamburg fırkateyninde görevli yaklaşık 240 Alman askeri, BM’nin de yetkilendirmesi ile ağustostan beri Akdeniz’de Libya’ya giden gemileri kontrol ediyor.

ÇAVUŞOĞLU İRİNİ’YE KARŞI ÇIKMIŞTI

İrini Operasyonu, Ankara ile Brüksel arasında geçmişte de gerilime yol açmıştı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İrini Operasyonu’nu taraflı olmakla eleştirmiş; Libya’nın kuzeyinin abluka altına alınmasının hedeflediğini ancak BAE ve Mısır’dan doğudaki Halife Hafter güçlerine tedarik edilen silahlarla ilgili çalışma yapılmadığını söylemişti.