Türk hükümeti, Otomatik Bilgi Transferi Anlaşması çerçevesinde Avrupa’da yaşayıp Türkiye’de varlıkları bulunan Türkiyelilerin mali bilgilerini, ek sürenin üzerinde de bir ay geçmesine rağmen paylaşmadı.

Başta Almanya olmak üzere İngiltere, Fransa ve Hollanda gibi Türkiye vatandaşlarının yoğun yaşadığı ülkelere sürenin dolmasına rağmen mali bilgileri paylaşmaması, Berlin-Ankara hattında yeni bir krizi beraberinde getirdi.

OECD ülkeleri arasında kara para aklama ve vergi kaçakçılığını önleme amacıyla imzalanan Otomatik Bilgi Transferi Anlaşması (AIA), 2017’de Türkiye tarafından imzalandı. Türkiye, banka hesapları ile mal varlıklarını imzacı ülkelere açan ve 110 ülkenin taraf olduğu anlaşma çerçevesinde ilk olarak 2018’de otomatik mali bilgi paylaşımını Norveç ve Letonya ile başlattı. Türkiye’nin bilgi gönderdiği ülke sayısı 2019 itibarıyla 55’e, bilgi aldığı ülke sayısı da 71’e çıktı. Türk hükümetinin, mali bilgi paylaşımında Türkiye vatandaşlarının çok az yaşayan ülkeleri tercih etmesi dikkat çekti. Arjantin, Brezilya, Çekya, Uruguay, Çin ve birçok Latin Amerika ile Asya ülkelerinin çoğunun yer aldığı listeye Avrupa ülkeleri girmedi.

ALMANYA’NIN VERDİĞİ SÜRE BİTTİ

Türk hükümeti, 2020’de yoğun olmazsa bile bir önceki listeye göre Türkiyelilerin sayıca biraz daha fazla yaşadığı Danimarka, Yunanistan ve İsveç’e finansal hesap bilgileri göndermeye başladı. Türkiye vatandaşlarının yoğun yaşadığı Almanya, İngiltere, Hollanda, Avusturya, Fransa ve Belçika ile de Eylül 2020’ye kadar, 2019’a ait mali bilgileri paylaşması gerekiyordu. Küresel salgını gerekçe gösteren Türk hükümeti, 6 milyon civarında vatandaşının yaşadığı bu ülkelerden ek süre istedi. Almanya’nın verdiği ek süre de 31 Aralık 2020’de doldu. Buna rağmen merkezi Bonn’da bulunan Alman Federal Vergi Dairesi, Türkiye’deki bekledikleri bilgileri alamadıklarını açıkladı.

YENİ BİR KOZ MU

ANF’ye bilgi veren Berlin’deki hükümete yakın kaynaklar, Erdoğan yönetiminin işlemleri ağırdan almasının, başka konularda taviz almak için Almanya ve diğer Avrupa ülkelerine karşı yeni bir kozu olarak kullandığını savundu.

İKAMETGAHI ALMAK YETMİYOR

Bu arada ‘Almanya kökenli’ AKP’li vekil ve yöneticiler ise kendi tabanlarına çağrılar yaparak “paniğe gerek yok, bilginizi vermeyeceğiz” diyor. Son olarak Ekim’de başkent Berlin’de Türk kuruluşlarının temsilcileriyle görüşen AKP’nin Almanya’daki lobi kuruluşu UEDT’nin eski genel başkanı, AKP’nin İstanbul Milletvekili Zafer Sarıkaya, seçmen kitlesine şu tasfiyede bulundu: “Adrese dayalı bir bilgi sistemi olduğunu bir kez daha altını çiziyorum. Türkiye’ye yerleşmiş vatandaşlarımız bir an önce bankada adres güncellemesini yapsınlar. Eğer adres bilgisini güncellemezse otomatik bilgi paylaşımı çerçevesinde yurt dışı ile paylaşılabilir.”

Uzmanlar ise bu yöntemin yeterli olmayacağını, ikametgahın Türkiye’ye taşınmasının sadece otomatik bilginin Almanya’da görülmesini engelleyeceğini, Alman vergi dairelerinin manuel şekilde ihbar, şüphe veya toplu şekilde burada yaşayan Türkiye vatandaşlarının bilgilerini Ankara’da isteyebileceğine dikkat çekiyor. Alman Federal Vergi Dairesi, anlaşma gereği talep etmeleri halinde geriye dönük 2008’e kadar bilgileri Türkiye’den isteyebileceklerini açıkladı. Örneğin verilen hesap bilgisinde düzenli kira geliri görünüyorsa Alman vergi daireleri daha önceki yıllara ait de mali dökümleri talep edebilir. Türkiye, kimlik bilgilerinin yanı sıra hesap numarası, hesap bakiyesi ya da değeri, hesaba yıl içinde ödenen faiz, hesapta tutulan varlıklardan elde edilen gelirlerin toplam brüt tutarını anlaşmaya taraf olan ülkelerle paylaşmak zorunda.

DÖRT ÜLKE ALMANYA İLE BİLGİ PAYLAŞMADI

Türkiye ile birlikte Otomatik Bilgi Transferi Anlaşması gereği Almanya’ya henüz mali bilgiler paylaşmayan ülkeler de dikkat çekiyor. Bu konuyu Federal Meclis’te gündeme getiren Sol Parti Milletvekili Gökay Akbulut’un soru önerisine yanıt veren Federal Hükümet, Türkiye’nin dışında Niue, Sint Maarten ve Gana’dan da söz konusu bilgilerin alınmadığını bildirdi. Gana, gecikmenin yeterli teknik alt yapı eksikliğinden kaynaklandığını belirtirken, Büyük Okyanus’un güneyinde yer alan bir ada ülkesi olan Niue ise mali bilgileri paylaşmadığı için Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Yönelik Mali Eylem Görev Gücü (FATF)’nın kara listesine alındı.